آسمان سودرنگ

نجوم یا اخترشناسی علم بررسی موقعیت، تغییرات، حرکت و ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی پدیده‌های آسمانی از جمله، ستاره‌ها، سیاره‌ها، دنباله‌دارها، کهکشان‌ها و پدیده‌هایی مانند شفق قطبی و تابش زمینه کیهانی است که منشأ آنها در خارج از جو زمین قرار دارد. نجوم با علوم فیزیک، شیمی و ریاضی ارتباط نزدیکی دارد. در سال‌های اخیر حتی علمی مانند زیست‌شناسی به کمک ستاره‌شناسی آمده است و بحث موجودات برون زمینی، مسئله پیدایش حیات و نیز امکان زندگی در دیگر کرات آسمانی، رابطه روزافزون این دو علم را طلب می‌کند.

منجمان به دو گروه حرفه‌ای و آماتور تقسیم می‌شوند. منجمان حرفه‌ای افرادی هستند که در زمینه نجوم دارای تحصیلات دانشگاهی در یکی از شاخه‌های نجوم بوده و از این راه در زندگی امرار معاش می‌کنند یعنی به‌عنوان شغل به آن می‌نگرند. منجمان آماتور افرادی هستندکه از روی علاقه وارد این رشته شده و لزوما افراد تازه‌کاری نیستند. حال اگر شما به این شغل به‌عنوان یک منبع درآمد برای کسب‌و‌کار نگاه می‌کنید گزارش زیر را بخوانید.

 ابتدا باید بدانید کار شما فراگیر نیست و بسیاری افراد از شغل‌تان سر درنمی‌آورند. شغل ستاره‌شناسی در ایران با مشکلاتی روبه‌رو است. حرفه‌ای نبودن شغل منجمی در ایران، عدم وجود رشته‌های منسجم و مستقل نجوم در دانشگاه‌های ایران و بازار کار نامناسب و فرصت‌های شغلی بسیار محدود از جمله مشکلات این حوزه به حساب می‌آید. در نتیجه شما نباید ماحصل تحقیقات خود را برای این افراد توضیح دهید چون ممکن است برایشان خوشایند نباشد.

دقت داشته باشید که باید از روش‌های علمی برای مطالعه جهان بهره ببرید و کار اصلی تحقیقات است. شما می‌توانید به‌صورت تخصصی در زمینه‌هایی مانند علم سیارات یا کهکشان‌ها کار کنید. شما به‌عنوان یک اخترشناس باید در کنار علاقه فراوان، قدرت مشاهده خوبی داشته و فردی منطقی و بسیار صبور باشید.ایران سابقه طولانی در علم نجوم داشته و منجمان زیادی را در دل خود پرورانده است، ولی متاسفانه در سده‌های اخیر این علم در کشور مورد غفلت واقع شده است.

بسیاری از کشورهای دیگر با بهره‌گیری از دســتاوردهــای دانشمندان ایرانی چون ابوریحان بیرونی، خواجه نصیرالدین طوسی و بزرگان دیگر به پیشرفت‌های بزرگی در علم نجوم دست یافتند و دانشمندان بزرگی را در خود پرورش داده‌اند. شما می‌توانید این کار را احیا کرده و با استفاده از قدرت مدیریت درآمد زیادی کسب کنید. باید بدانید که کارتان در بخش کسب درآمد بسیار مشکل خواهد بود. به این دلیل که افراد زیادی به حوزه علمی شما علاقه ندارند اما تعدادی هم هستند که نجوم برایشان بسیار مهم است و علاقه دارند با مفاهیم آن بیشتر آشنا شوند.

شما باید این افراد را در سطح کشور پیدا کنید و برایشان از تحقیقات خود بگویید. این افراد را باید از طریق فضای مجازی، شبکه‌های اجتماعی و غیره بیابید. به‌عنوان مثال در شبکه اینستاگرام برنامه سفرهای ستاره‌شناسی خود را قرار دهید و در شبکه‌های اجتماعی دیگر نیز این کار را بکنید. برای ثبت‌نام هم باید زمان محدودی را در نظر بگیرید تا در زمان مشخص بتوانید برنامه خود را تدوین کنید.

آموزش و تربیت منجم

ابتدا باید برای کسب درآمد یک شرکت به نام نجوم تاسیس کنید و فعالیت خود را در این زمینه کلید بزنید.شما به‌عنوان مدیر یک شرکت نجوم می‌توانید کارهای خود را برای شناساندن بیشتر این حوزه در قالب یک نشریه چاپ کنید تا علاقه‌مندان این حوزه را بیشتر بشناسید. شما می‌توانید از کنار کار خود درآمد‌های حاشیه‌ای کسب کنید. به‌عنوان مثال فروش محصولات علم‌نجوم‌ مانند تلسکوپ‌ها و غیره می‌تواند بخشی از درآمد شما را پوشش دهد.

همچنین کلاس‌هایی برای این علاقه‌مندان برگزار کنید تا از نزدیک با این علم آشنا شوند و هر از چند گاهی خودتان به‌عنوان مدیر مجموعه در کلاس‌ها حاضر شوید و نسبت به کاری که انجام می‌دهید توضیحاتی را بدهید. فردی که برای آموزش انتخاب می‌کنید باید بسیار روی کار خود مسلط باشد و بتواند بخش تئوری و عملی نجوم را از هم تفکیک کند. منجم در دو حوزه تئوری و عملی کار می‌کند. وظایف منجم در بخش عملی شامل استفاده از جدید‌ترین ابزارها و نگهداری از تجهیزات موجود، استفاده از انواع تلسکوپ‌ها یا تجهیزات ماهواره‌ای و فضانوردی برای جمع‌آوری داده‌ها، استفاده از نرم‌افزارها برای تفسیر تصاویر دریافتی از ماهواره‌ها و تحلیل داده‌ها و آزمایش تئوری‌ها است.

در بخش تئوری نیز وظایف منجم ایجاد مدل‌های کامپیوتری پیچیده برای توسعه تئوری‌های مربوط به فرآیند‌های فیزیکی رخ داده در فضا، تحلیل نتایج مشاهدات قبلی برای انجام پیش‌بینی‌های جدید، مشاهده کردن و آزمایش تئوری‌ها و تحلیل نتایج مربوط به چیزهای جدید رخ داده که به فهم ما از اتفاقات جهان هستی کمک می‌کند، است.

 تورهای نجوم

برای آشنایی بیشتر نیز می‌توانید تورهای سفری نجوم برگزار کنید. بیشتر این سفر‌ها می‌تواند در مناطق کوهستانی و کویری باشد. برای انجام این کار حتما با هتل‌ها و مسافرخانه‌ها قراردادی ببندید تا اقامت در این مکان‌ها برایتان ارزان‌تر دربیاید. همچنین می‌توانید پیشنهاد دهید که علاقه‌مندان به نجوم آماتوری می‌توانند با مطالعه کتاب‌ها و نشریات حوزه نجوم و همچنین با کمک اینترنت اطلاعات زیادی در این بخش کسب کنند.

هر بار که سفر می‌کنید باید عکس‌های خاطره‌انگیز بگیرید و این عکس‌ها را در فضای مجازی منتشر کنید. عکس سفر‌ها روی افراد بسیاری تاثیر می‌گذارد. سعی کنید برنامه سفرها را منوط به تعطیلات نکنید و تلاش‌تان بر این باشد که در طول هفته برنامه‌های مختلفی برای نجوم ارائه دهید تا افراد علاقه‌مند راه پول درآوردن از این حوزه را بیاموزند.

مهارت و دانش مورد نیاز

شما به‌عنوان یک مدیر مجموعه باید به بخش‌های زیر مسلط باشید: قدرت مشاهده خوب، توانایی کار با ایده‌های انتزاعی و انجام مشاهدات پیچیده، صبر زیاد در انجام یک پروژه تا پایان یافتن آن‌که اغلب چندین سال طول می‌کشد، توجه زیاد به جزییات شرکت و همچنین حواشی آن، توانایی در حوزه‌های ریاضیات، فیزیک و شیمی در حد مورد نیاز در علم نجوم، توانایی تهیه گزارشات علمی برای نشریات، داشتن اعتماد به نفس در ارائه یافته‌های تحقیقات خود، مهارت‌های خوب در استفاده از نرم‌افزارهای مرتبط و اینترنت و داشتن رویکرد ساختاریافته و منطقی به کار که در بسیاری از کارهای تحقیقاتی لازم است.

مشاوره‌های ورود به شغل

ممکن است برخی افراد برای آینده خود راه نجوم را برای کسب درآمد انتخاب کنند. شما می‌توانید با در نظر گرفتن بخش مشاوره از این راه کسب درآمد کرده و راه را برای افراد هموار کنید. به‌عنوان مثال باید به افراد بگویید که در دانشگاه‌های کشور رشته نجوم در سطح کارشناسی وجود ندارد و علاقه‌مندان به این شغل باید در رشته فیزیک وارد شده و در مقطع ارشد و دکترا در گرایش اختر فیزیک یا کیهان‌شناسی ادامه تحصیل دهند.

در مورد انتخاب شغل و منبع درآمد نیز باید تاکید شود که منجم معمولا کار خود را باید با انجام تحقیقات کوتاه‌مدت آغاز کند و در سازمان‌های مربوط به حوزه‌های ستاره‌شناسی، سیاره‌شناسی، فضانوردی، تحقیقات ماهواره‌ای، رصد خانه‌ها و غیره می‌تواند کار کند. ستاره‌شناس دارای مدرک تحصیلی عالی می‌تواند به‌عنوان هیأت علمی در رصدخانه‌های حرفه‌ای، پژوهشكده‌های فیزیكی و نجومی و دانشگاه‌ها فعالیت کند.