صنعت خودرو با دربرداشتن سهم 15 درصدی از کل ارزش افزوده کشور، در سال 1396 بستر رویدادهای مهمی چون ورود نخستین خودرو پسابرجامی به بازار و آغاز اجرای مگاپروژه نوسازی ناوگان فرسوده سنگین بود.
به گزارش ایرنا، خودروسازی دومین شاخه مهم اقتصاد ملی پس از صنعت نفت و گاز است که سهم 18 درصدی در اشتغال صنعتی و 3.5 درصدی در تولید ناخالص داخلی دارد.
از این صنعت به عنوان لوکوموتیو رشد دیگر صنایع کشور یاد می شود؛ به طوری که 60 رشته صنعتی دیگر با آن در ارتباط است و یکی از عرصه های تحقق شعار امسال درباره «حمایت از کالای ایرانی» به شمار می رود.
این صنعت در یک سال گذشته رویدادهای مهمی را پشت سر گذاشت که بخشی از آن به گشایش های رخ داده در دوران پسابرجام برمی گردد.
تولید پژو 2008
اردیبهشت ماه سال 1396 تولید انبوه خودروهای دناپلاس و پژو 2008 با حضور رییس جمهوری در سایت مرکزی گروه صنعتی ایران خودرو آغاز شد.
پژو 2008 نخستین محصول «ایکاپ» شرکت مشترک ایران خودرو و پژو فرانسه به شمار می رود که در ایران به مرحله تولید رسیده است. دور تازه همکاری ایران خودرو و پژو با امضای قرارداد بین مدیران 2 گروه خودروساز و در حضور رییسان جمهوری اسلامی ایران و فرانسه (بهمن 1394) کلید خورد.
این قرارداد نخستین قرارداد پسابرجامی ایران با کشورهای غربی بود که به تولید محصولات به روز اروپایی در ایران منجر شد.
سرمایه گذاری مستقیم طرف خارجی، انتقال دانش، فناوری و صادرات 30 درصد محصولات تولید این شرکت، از الزام های این قرارداد به شمار می آید.
با امضای این تفاهمنامه ها همه قطعه سازان داخلی در طراحی خودرو حضور خواهند داشت و محصولات با 70 درصد ساخت داخل و با استاندارد روز جهانی تولید می شود.
امضای قرارداد 10 جانبه بین المللی طراحی و تولید پلتفرم محصولات جدید ایران خودرو
اردیبهشت ماه 1396، قرارداد و تفاهمنامه 10 جانبه بین المللی برای طراحی و تولید پلتفرم محصولات جدید ایران خودرو اردیبهشت ماه با حضور وزیران پیشین صنعت، معدن و تجارت و علوم، تحقیقات و فناوری در محل شرکت ساپکو امضا شد.
در این طرح پنج شرکت خارجی از آلمان، کره جنوبی، ایتالیا و بلژیک و پنج مشارکت کننده داخلی یعنی دانشگاه های امیرکبیر و شریف، انجمن سازندگان قطعات و مجموعه های خودرو، معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری و شرکت ایران خودرو حضور دارند.
مقوله های موتور، گیربکس، اکسل و دیگر موارد در بحث پلتفرم دیده شده است و در اجرای آن حتی از مشارکت شرکت های «بوش» و «کندیدنتال» و شرکت های قطعه ساز داخلی استفاده می شود.
نخستین محصول این پلتفرم اواسط سال 1398 وارد بازار می شود و برای تولید خودروهای صندوق دار، هاچ بک و حتی برقی و هیبریدی برنامه ریزی شده است.
از توانمندی دانشگاه های صنعتی امیرکبیر و شریف برای طراحی و تولید خودروهای الکتریکی و هیبریدی در این پروژه استفاده و در 10 سال 23 محصول مختلف از این پلتفرم تولید می شود.
تحویل نخستین خودروهای بریلیانس سری H200 ساخت شرکت پارس خودرو
خردادماه 1396 نخستین خودروهای بریلیانس سری H200 ساخت شرکت پارس خودرو در مراسمی تحویل مشتریان شد.
پلتفرم این خودرو جزو پلتفرم هایی است که در شرکت پارس خودرو ماندگار خواهد بود اما سرمایه گذاری بسیار خوبی برای داخلی سازی آن شده است.
به گفته مدیرعامل شرکت خودروسازی پارس خودرو، اکنون 20 درصد این خودرو داخلی سازی شده که بیشتر شامل شیشه ها، تزیینات داخلی، موکت کف، رینگ ها و تایرها، صندلی ها و غیره است اما برای عمق بخشی بیشتر به داخلی سازی آن دهها میلیارد تومان سرمایه گذاری بویژه برای ساخت قالب ها انجام شده است که بر این اساس بتدریج تا پایان سال داخلی سازی بیشتری را شاهد خواهیم بود.
غول خودروسازی جهان با «ماموت خودرو» به ایران آمد
خرداد ماه 96، فولکس واگن که پارسال به عنوان برترین تولیدکننده خودرویی جهان شناخته شده است، از طریق نماینده رسمی خود، شرکت ماموت خودرو در ایران آغاز به فعالیت کرد.
ماموت خودرو مسئولیت فروش و خدمات پس از فروش خودروهای سواری فولکس واگن در ایران را برعهده دارد.
مهمترین تحولات خودرویی در تابستان 96
اواسط تیرماه 1396 با تصمیم شورای رقابت، برای محصولات خانواده پراید و تیبا 1.25 درصد و برای پارس تندر 90 ازتولیدات سایپا 1.57 درصد افزایش قیمت در نظر گرفته شد.
بیستم تیرماه 1396 با حضور وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی، رییس کمیته امداد امام خمینی(ره)، مدیرعامل سایپا و مدیرعامل زامیاد، مراسم اعطای پنج هزار دستگاه وانت نیسان به خانواده های زیرپوشش کمیته امداد با هدف اشتغالزایی و تبدیل آنان از مددجویی به مددکاری برگزار شد.
همچنین در آخرین روز تیرماه 1396 قرارداد همکاری چهارجانبه شرکت سایپادیزل با سازمان راهداری و حمل و نقل جاده ای، شرکت بهینه سازی مصرف سوخت و بانک توسعه تعاون همراه با تحویل کامیون های ولوو طرح نوسازی به مشتریان در محل شرکت سایپا دیزل به امضا رسید.
رونمایی از موتور سه سیلندر ملی
در نخستین روز مردادماه 1396 در مراسمی نخستین نمونه موتور ملی سه سیلندر پرقدرت و کم مصرف یورو6 تولید شده در شرکت سایپا با حضور وزیر صنعت، معدن و تجارت، معاون علمی و فناوری رییس جمهوری و رییس سازمان حفاظت محیط زیست رونمایی شد.
این موتور برای مگاپلتفرم مشترکی که برای خودروهای SP100 و SP0 طراحی شده، تعریف شده است.
موتور NSC شرکت «تیوان ابتکار» با 55 درصد ساخت داخل قرار است با همین پلتفرم در نظر گرفته شده طراحی شود که امروز نخستین نمونه آن رونمایی شد.
مصرف سوخت حداکثر 5.5 لیتری در هر یکصد کیلومتر پیمایش، برخورداری از استاندارد یورو5 و برنامه ریزی برای دستیابی به استاندارد یورو6 در فاز توسعه از مشخصات آن است که روی محصولاتی که استانداردهای 82 گانه را بگذرانند، نصب می شود.
امضای قرارداد بزرگ ترین سرمایه گذاری تاریخ صنعت خودرو ایران
شانزدهم مردادماه 1396 قرارداد بزرگ ترین سرمایه گذاری تاریخ صنعت خودرو ایران بین رنو فرانسه و سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران (ایدرو) با حضور وزیر پیشین صنعت، معدن و تجارت امضا شد.
پس از 10 ماه از امضای توافق اولیه در نمایشگاه خودرو پاریس 2016، قرارداد بزرگ ترین سرمایه گذاری تاریخ صنعت خودرو ایران بین رنو فرانسه و ایدرو به عنوان نماینده بخش دولتی در ایران و شرکت «پرتو نگین ناصح» به عنوان نماینده بخش خصوصی به مرحله نهایی رسید.
این همکاری مشترک شامل یک مرکز مهندسی و خرید جدید برای حمایت از قطعه سازان داخلی و یک کارخانه تولیدی با ظرفیت اولیه سالیانه 150 هزار دستگاه است.
خودروهای «سیمبل» و «داستر» جدید، نخستین خودروهای تولیدی این کارخانه است که در سال 2018 به تولید می رسد.
براساس این توافقنامه، رنو برای نخستین بار در ایران، مراکز توزیع، فروش و خدمات پس از فروش خواهد داشت.
این شرکت در حوزه تحقیق و توسعه، خرید و بومی سازی، تولید خودرو و توزیع و صدور آن در شبکه توزیع و تحت استاندارد شرکت رنو در بازارهای داخلی و خارجی ، فعال خواهد بود.
خداحافظی با پراید
به گفته مدیرعامل پیشین گروه خودروسازی سایپا این گروه به خارج کردن پراید از چرخه تولید علاقه دارد و محصولات جایگزین آن را تعریف می کند اما در عین حال، «دغدغه اصلی وابستگی اقتصادی خانواده ها به آن است».
«مهدی جمالی» بیان داشت: از بخش فروش گروه سایپا درخواست کرده ایم برنامه ای طراحی کنند تا پیش از خروج پراید از سبد تولید، به این قشرها آسیبی وارد نشود و این را وظیفه اجتماعی خود می دانیم.
وی کم مصرف بودن، پایین بودن قیمت و هزینه های تعمیراتی و داشتن خدمات پس از فروش گسترده را از ویژگی هایی دانست که محبوبیت این خودرو را نزد خانواده ها دوچندان کرده است.
در نهایت تولید این خودرو با آغاز مرحله نخست اجرای استانداردهای جدید اجباری خودرو در دی ماه 1396 متوقف شد.
مدیرعامل جدید شرکت سایپا در اواخر سال 1396 از جانشینی خودرو «کوئید» - از محصولات گروه خودروسازی رنو فرانسه - به جای پراید در سال 1397 خبر داد.
«محسن جهرودی» گفت: این خودرو در محدوده قیمتی 30 میلیون تومان و حتی کمتر به مشتریان عرضه می شود.
متوقف شدن تولید برخی از خودروهای غیر استاندارد
آغاز مرحله نخست اجرای استانداردهای جدید اجباری خودرو از روز نخست دی ماه 1396، تولید و واردات برخی از خودروهای غیر استاندارد را از دستور کار خودروسازان خارج کرد.
خودروهای MVM 315 سدان، MVM 550 ، تیگو 5، سایپا 131 و سایپا 132 دوگانه سوز، سایپا 141 بنزینی و دوگانه سوز، آریو 1500 سی سی، پژو پارس با موتور XUM ، وانت تک کابین و دو کابین مزدا و کارا 1700(بنزینی و دوگانه سوز)، آسا B 50F ، لیفان 620، لیفان X50، لیفان X60 ، جک J5 ، هیوندای i10 و برخی از خودروهای سنگین جاده ای از دستور کار خودروسازان خارج شد.
تا ابتدای دی ماه امسال خودروسازان باید مدارک استاندارد 55 گانه را به سازمان ملی استاندارد تحویل می دادند و خودروهایی که قادر به پاس کردن این استانداردها نبودند، از دور خارج شوند.
از این تاریخ به بعد، اگر هر یک از این خودروها بخواهد دوباره به خط تولید بازگردد، باید استانداردهای 63 گانه را پاس کند؛ یعنی علاوه بر استانداردهای پیشین، هشت استاندارد دیگر نیز اضافه شد.
این مهلت تا اول دی ماه سال آینده (1397) برای این خودروها باقی است اما از زمستان آینده، 22 استاندارد دیگر نیز اضافه می شود و پشت سر گذاشتن 85 استاندارد الزامی است.
این موضوع، اختلاف هایی را بین خودروسازان و سازمان ملی استاندارد رقم زد، به طوری که مدیرعامل ایران خودرو در پنجمین همایش بین المللی صنعت خودرو ایران با انتقاد از این استانداردها عنوان کرد: حتی شرکت های بزرگی نظیر بنز و هیوندایی نیز نمی توانند برخی از این استانداردها را پاس کنند.
با این همه، سازمان ملی استاندارد بر مواضع خود پافشاری داشت و «نیره پیروزبخت» رییس این سازمان، درباره افزایش احتمالی قیمت خودروها با افزوده شدن 22 استاندارد جدید تا اول دی ماه سال آینده، اعلام کرد: قیمتگذاری خودروها هیچ ارتباطی با سازمان ملی استاندارد ندارد، بلکه جان و سلامت مردم برای ما از هر چیزی مهمتر است.
وی تاکید کرد حتی اگر خودروهایی گران تر اما با کیفیت تر تولید شود، به نفع مردم است و به خرید آن راغب می شوند و بنابراین روز به روز بازار چنین خودروهایی رونق بیشتری می گیرد.
آغاز طرح نوسازی ناوگان فرسوده سنگین کشور
اواخر اسفندماه 1396 در حضور وزیر صنعت، معدن و تجارت، شرکت سایپادیزل مگاپروژه نوسازی ناوگان فرسوده سنگین کشور را با واگذاری 200 دستگاه خودرو تجاری به متقاضیان کلید زد.
بر اساس آمار پلیس راهنمایی و رانندگی و ستاد مدیریت حمل و نقل سوخت بیش از 21 هزار اتوبوس درون شهری، بیش از 13 هزار اتوبوس برون شهری، 19 هزار کامیونت، 57 هزار مینی بوس و ون و 240 هزار کامیون و کشنده فرسوده در کشور وجود دارد.
برنامه دولت برای نوسازی این ناوگان، پرداخت تسهیلات بانکی به دارندگان خودروهای فرسوده است. شمار خودروهای جایگزین شده در سه سال اجرای طرح 202 هزار و 500 دستگاه بوده که منابع اختصاص یافته از سوی دولت، معادل قطعات منفصله خودرو (بیش از هفت میلیارد دلار) برآورد شده است.
در این طرح، سهم تسهیلات بانکی 212 هزار و 600 میلیارد ریال و آورده متقاضی 183 هزار میلیارد ریال خواهد بود.
خروج خودروهای فرسوده نخستین بار در دولت اصلاحات اجرا شد و دولت با پرداخت تسهیلات ارزان قیمت، به نوسازی ناوگان تاکسیرانی بویژه در کلانشهرها روی آورد.
به کمک این طرح و سیاست گذاری های دولت بویژه اعطای مجوز واردات خودرو به ازای خروج خودروهای فرسوده، بسیاری از خودروهای بالای 25 سال از چهره شهرها رخت بستند و جای خود را به خودروهای جوان تر دادند.
با این حال، این مسیر ناتمام مانده، به ویژه اینکه در حوزه ترانزیت و ناوگان حمل و نقل عمومی شهری و جاده ای، اقدام های اساسی برای نوسازی صنعت حمل و نقل کشور صورت نگرفته است.
اکنون دولت دوازدهم امیدوار است با اجرای چند طرح، مسیر نوسازی ناوگان فرسوده حمل و نقل عمومی را بپیماید تا در کنار صرفه جویی در مصرف انرژی و کاهش آلایندگی هوا، زمینه ساز تولید و اشتغال بیشتر در کشور باشد.