کسب و کار در ایران سخت تر شد

7 سال پیش ( 1396/8/11 )

تازه ترین گزارش بانک جهانی از شاخص سهولت کسب و کار در سال 2018 منتشر شد که افت 4پله ای ایران نسبت به سال گذشته را نشان می دهد.به گزارش «فرصت امروز»، ایران در گزارش جدید بانک جهانی از میان 190 كشور در جایگاه 124 جهان ایستاده كه نسبت به سال گذشته، چهار پله افت کرده است.

بانک جهانی در گزارش خود 190 کشور را در شاخص سهولت کسب وکار رتبه بندی کرده که این امتیازدهی براساس اطلاعات جمع آوری شده از کشورها در سال 2018 بوده است. شاخص سهولت کسب وکار از 10زیرشاخص تشکیل شده و امتیاز کشورها در هریک از این زیرشاخص ها براساس فاصله آنها از شاخص پیشرو (100) محاسبه شده است؛ به بیان بهتر، هر کشوری که فاصله کمتری با شاخص پیشرو داشته باشد، امتیاز بیشتری کسب می کند.

ایران که در گزارش سال گذشته با کسب 56.22 امتیاز در رتبه 120 جهان قرار گرفته بود، به رغم افزایش امتیاز در گزارش جدید و دستیابی به امتیاز 56.48، چهار پله سقوط کرده و در جایگاه 124 جهان ایستاده است؛ رتبه ای که البته نازل ترین رتبه ایران در سه سال اخیر به شمار می رود و در منطقه منا (خاورمیانه و شمال آفریقا) در جایگاه دوازدهم قرار گرفته است، یعنی پایین تر از کشورهایی مانند امارات، ترکیه و بحرین و بالاتر از مصر، لبنان، عراق، سوریه و یمن.

بهترین کشور منطقه منا برای سهولت کسب و کار، امارات متحده عربی است که رتبه جهانی 21 را در اختیار دارد. بدترین وضعیت نیز در منطقه منا متعلق به یمن با رتبه 186 است. در گزارش بانک جهانی، کشورهای نیوزیلند، سنگاپور و دانمارک، رتبه های اول تا سوم جهان را به خود اختصاص داده اند و کشورهای کره جنوبی، هنگ کنگ، آمریکا، انگلیس، نروژ، گرجستان و سوئد در رتبه های چهارم تا دهم جای گرفته اند.

رتبه کشورها در این گزارش براساس 10 شاخص سنجیده می شود كه در گزارش جدید بانک جهانی، ایران در چهار زیرشاخص شروع کسب وکار، شرایط صدور مجوز ساخت، اخذ اعتبار و تجارت برون مرزی بهبود داشته و البته در شش زیرشاخص دسترسی به برق، ثبت مالکیت، حمایت از سرمایه گذاران، پرداخت مالیات، اجرای قراردادها و رسیدگی به ورشکستگی و پرداخت دیون تنزل رتبه داشته است.

نكته جالب درباره رتبه ایران در شاخص های ده گانه بانک جهانی به رتبه پرداخت مالیات مربوط می شود كه رتبه ایران در این زیرشاخص 50رتبه افزایش داشته، این درحالی است که براساس گزارش 2017 رتبه ایران در پرداخت مالیات 100 بوده است.

براساس آخرین گزارش سهولت انجام كسب و كار بانك جهانی در سال 2018، با وجود اینکه امتیاز ایران از 56.22 به 56.48 بهبود یافته، اما جایگاه ایران نسبت به سال 2017 برابر با چهار رتبه تنزل یافته و از رتبه ۱۲۰ در بین ۱۹۰ كشور به ۱۲۴ رسیده است. در ادامه گزارش حاضر، رتبه و جایگاه ایران در هر یک از زیر شاخص های ده گانه آمده است.

شروع کسب و کار

زیرشاخص «شروع کسب و کار» حداقل سرمایه مورد نیاز برای شروع کار، تعداد مراحل، زمان و هزینه یک شرکت کوچک و متوسط برای شروع کار رسمی را بررسی می کند. در این شاخص، ایران در میان 190 كشور دنیا از رتبه 102 به 97 رسیده و امتیازش نیز از 85.05 به 85.16 ارتقا یافته است. نخستین رتبه کشورهای منطقه منا در این زیرشاخص به عمان رسیده است که رتبه 31 را در اختیار دارد.

مجوز ساخت و ساز

این زیرشاخص به بررسی سهولت ساخت و ساز پرداخته است. به عنوان مثال، برای کارآفرینان و فعالان اقتصادی در کشورهای جهان ساختن یک انبار به طور قانونی چقدر آسان است؟ ایران در این شاخص با اینكه از رتبه 27 به 25 رسیده، اما امتیاز آن از 78.50 به 78.07 تنزل یافته است. رتبه اول در منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا در این زیرشاخص به امارات متحده عربی رسیده است که در جهان رتبه 2 را در اختیار دارد. ایران در منطقه منا رتبه 4 و در جهان رتبه 25 را به خود اختصاص داده است.

دریافت برق

در ادامه مثال یاد شده، برای کارآفرینان در یک کشور چقدر آسان است که بتوانند یک انبار را به برق مجوز کنند؟ در این رابطه، رتبه ایران در شاخص دسترسی به برق از 94 به 99 و امتیاز آن از 69.15 به 68.43 تنزل یافته است. در این شاخص، امارات متحده عربی هم در منطقه منا و هم در جهان رتبه اول را در اختیار دارد، اما ایران در رتبه 13 منطقه و 99 جهان قرار گفته است.

ثبت ملک

برای کارآفرینان چقدر انتقال اموال آسان است؟ ایران در شاخص ثبت مالكیت از رتبه 86 به 87 و امتیاز آن از 64.17 به 64.16 كاهش یافته است. این در حالی است که امارات متحده عربی در این شاخص، رتبه اول منطقه و رتبه 10 جهانی را در اختیار دارد، اما ایران رتبه 10 منطقه منا و رتبه 87 جهان را به خود اختصاص داده است.

گرفتن اعتبار

این شاخص به این مسئله می پردازد که سیستم اطلاعات اعتباری و وثیقه و قوانین ورشکستگی در کشورها چقدر خوب است و به چه اندازه دسترسی به اعتبار را تسهیل می کند؟ ایران در این شاخص از رتبه 101 به 90 و امتیاز آن نیز از 45 به 50 ارتقا یافته است. در این شاخص، ایران در جایگاه دوم منطقه و 90 جهان ایستاده است.

حفاظت از سرمایه گذاران

وضعیت حمایت از سرمایه گذاران در برابر تجارت شان در جهان چگونه است؟ ایران در این شاخص از رتبه 165 به 170 رسیده است و امتیاز آن در رقم 33.33 ثابت مانده است. اما وضعیت منطقه منا چگونه است؟ نخستین کشور در شاخص حمایت از سرمایه گذاران، امارات متحده عربی است که رتبه 10 جهان را به خود اختصاص داده است. ایران نیز رتبه 170 جهان و رتبه 17 در منطقه منا را به خود اختصاص داده و تنها الجزایر، قطر و لیبی وضعیتی بدتر از ایران در منطقه منا دارند.

پرداخت مالیات

فشار اداری پرداخت مالیات در اقتصادهای جهان و میزان ریسک پرداخت مالیات چگونه است؟ در این شاخص، قطر رتبه اول منطقه و جهان را به خود اختصاص داده و ایران نیز در رتبه 18 منطقه و 150 جهان ایستاده است. در واقع، باوجود آنکه امتیاز ایران در این شاخص نسبت به سال قبل در رقم 56.57 ثابت مانده، اما ایران در شاخص پرداخت مالیات از رتبه 100 به 150 رسیده است.

تجارت فرامرزی

صادرات و واردات کالا برای کسب و کارها در یک کشور چقدر آسان است؟ در واقع، این شاخص، زمان و هزینه های فرآیند لجستیک صادرات و واردات کالا را بررسی می کند. در این شاخص، کشور مالت رتبه اول منطقه و 41 جهانی را در اختیار گرفته و ایران نیز رتبه 15 منطقه و 166جهان را به خود اختصاص داده است. با وجود اینکه امتیاز ایران نسبت به گزارش سال گذشته در عدد 46.11 ثابت مانده، اما رتبه ایران از 10 به 166 رسیده است.

اجرای قرارداد

روند حل و فصل اختلافات تجاری از طریق دادگاه برای کسب و کارها در جهان چقدر مناسب است؟ در این شاخص امارات متحده عربی رتبه اول منطقه و 12 جهان را در اختیار دارد و ایران هم در جایگاه هفتم منطقه و 80 جهان ایستاده است. امتیاز ایران در شاخص الزام آور بودن اجرای قراردادها در رقم 59.07 ثابت مانده، اما رتبه آن از 70 به 80 رسیده است.

حل و فصل ورشستگی

رسیدگی به ورشستگی در اقتصاد چگونه است؟ در حقیقت، این شاخص، زمان، هزینه و نتیجه رسیدگی به ورشکستگی درباره اشخاص حقوقی را بررسی می کند. در این شاخص، رتبه اول به تونس تعلق گرفته و این کشور در رتبه 63 جهان ایستاده است. اما ایران رتبه 15 منطقه و 160 جهان را به خود اختصاص داده و امتیاز آن از 25.25 به 23.93 تنزل یافته است.