نقش رایزنان بازرگانی در توسعه صادرات

در دنیای امروز، تجارت خارجی نقش بسیار مهمی در روابط فیمابین کشورها بر عهده داشته و بعضا این روابط، مناسبات سیاسی بین دولت ها را نیز تحت تأثیر خود قرار می دهد.

ایجاد روابط تجاری مستحکم با همسایگان و کشورهای منطقه و فرا منطقه می تواند نقش اساسی در ثبات سیاسی – اقتصادی کشورها داشته باشد و در ارتقای روابط سیاسی نیز نقش آفرینی کند.

صرف نظر از تأثیر مثبت این روابط بر مناسبات سیاسی کشورها، توسعه تجارت خارجی می تواند به رونق اقتصادی در داخل هر کشوری بینجامد و به افزایش تولیدات داخلی و ایجاد اشتغال و ثروت  منجر شده و ارز آوری مناسبی را نیز در پی داشته باشد.

یکی از مهم ترین ابزارهای توسعه تجارت و توسعه صادرات، حضور مؤثر و پر تلاش رایزنان بازرگانی در کشورهای هدف است.
رایزنان بازرگانی وظایف مهمی را بر عهده داشته و می توانند اطلاعات مفید و جامعی از وضعیت اقتصادی و تولیدی محل ماموریت خود تهیه کنند و در اختیار فعالان اقتصادی کشور قرار دهند.

آگاهی از قوانین وارداتی و تعرفه ای و کالاهای صادراتی محل ماموریت، نیازها و کاستی ها بازار و همچنین نقاط قوت محل ماموریت و انعکاس آن به سازمان متبوع از عمده وظایف ایشان است.

رایزنان بازرگانی می توانند نقش مهمی درساماندهی و اعزام هیأت های تجاری و اقتصادی از هر دو طرف بازی کرده و کمک کنند تا مذاکرات فیمابین با موفقیت همراه شود.

ایجاد ارتباط با مقامات ارشد اقتصادی و اتحادیه های تولیدی و همچنین تولیدکنندگان محلی و تأثیر گذاری بر تصمیمات ایشان به نفع صادرکنندگان داخلی از دیگر فعالیت های ایشان می تواند باشد.

تهیه گزارش های مستند از فعالیت های سایر رقبای محصولات صادراتی از دیگر کشورها و همچنین برپایی نمایشگاه های مختلف از توانمندی های تولیدکنندگان داخلی نیز از وظایف این رایزنان است.

اطلاع از سیستم های تشویق صادراتی در کشور محل ماموریت و نظرسنجی از مصرف کنندگان محلی در خصوص کالاهای ایرانی و ارائه آن به تجار و تولیدکنندگان داخلی نیز می تواند کمک شایانی به فعالان تجاری در کشور بکند.

لذا، بسیار ضروری است که: 

اولا تعداد رایزنان بازرگانی ایران در سایر کشورها افزایش یابد تا بدینوسیله بتوانیم اطلاعات جامع تری از وضعیت اقتصادی و تولیدی و قوانین محلی کشورهای بیشتری داشته باشیم.

شاید عنوان شود که با توسعه فناوری و از طریق اینترنت می توان بسیاری از اطلاعات مورد نیاز بازرگانان را به راحتی به دست آورد. این سخن درستی است، اما حضور رایزنان بازرگانی در کشور هدف و برقراری ارتباطات گسترده حقیقی با صاحبان صنایع و همچنین مقامات تصمیم گیر و اتحادیه های صنفی از طریق حضور این رایزنان به نحو مطلوب تری انجام خواهد پذیرفت.

در حال حاضر و بر مبنای اطلاعات دریافتی از سایت سازمان توسعه تجارت، کشورمان فقط در 23 کشور جهان دارای رایزن بازرگانی است که به نظر می رسد با اهداف صادراتی کشور و اقتصاد مقاومتی که بر پایه توسعه صادرات بنا شده است همخوانی نداشته باشد. 

افزایش این قبیل کشورها می تواند به اهداف صادراتی کشور کمک بسزایی کند.

ثانیاً این افراد باید به دقت و از بین تجار و فعالان اقتصادی خوشنام و فعال کشور انتخاب شوند و حتی الامکان با فرهنگ و زبان کشور محل ماموریت خود آشنایی های اولیه را داشته باشند و دارای اهلیت و سابقه موفق در تجارت باشند.

در حال حاضر این نمایندگان تجاری توسط سازمان توسعه تجارت گزینش و انتخاب می شوند، لیکن پیشنهادی بود که این افراد با مشارکت اتاق بازرگانی و صنایع و معادن و کشاورزی ایران و از بین فعالان بخش خصوصی انتخاب شوند که در این حالت می تواند انتخاب موفق تری بوده و از بازده به مراتب بالاتری نیز برخوردار شود.

خلاصه کلام اینکه: 

با توجه به نقش مؤثر، مثبت و انکار ناپذیر رایزنان بازرگانی در امر توسعه تجارت و صادرات، افزایش تعداد کشورهای هدف و انتخاب افرادی شایسته، مرتبط و کاردان می تواند اثرات خارق العاده ای درتوسعه مناسبات تجاری و حتی سیاسی فیمابین بازی کرده و در استحکام و تعمیق این روابط مؤثر باشد.

کارشناس اقتصادی