گزارش پایگاه خبری اتاق ایران از بازار کار فارغ التحصیلان دانشگاهی / 33درصد بیکاران، تحصیل کرده هستند

جمعیت فارغ التحصیلان در سن کار ایران به 7میلیون نفر می رسد که از این تعداد ۳.۷ میلیون نفر شاغل و ۹۰۰ هزار نفر بیکار هستند. ضمن اینکه ۲.۴ میلیون نفر از این جمعیت در جرگه جمعیت غیرفعال اقتصادی قرار دارند.

طبق گزارش مرکز آمار ایران، نرخ بیکاری در پایان سال ۹۵ به ۱۲.۴ درصد رسیده است. در این شرایط به واسطه عدم تناسب میان نظام آموزشی کشور و نیاز بازار کار، بیکاری فارغ التحصیلان به چالش دیگری تبدیل شده و بخش عمده ای از برنامه های دولت در اشتغال زایی به رفع ورجوع این چالش اختصاص یافته است.

بر اساس تازه ترین گزارش از وضعیت بازار کار، جمعیت فارغ التحصیلان در سن کار کشور تا سال 1394 به حدود 7میلیون نفر می رسد که حدود 34.3درصد از این افراد غیرفعال و حدود 65.7درصد آنها فعال (شاغل و بیکار) هستند که 19.5درصد از این جمعیت فعال بیکار محسوب می شوند.

بر اساس تازه ترین مطالعه و گزارش وزارت کار از وضعیت بازار کار جمعیت فارغ التحصیل دانشگاهی، جمعیت فارغ التحصیل و در حال تحصیل دانشگاهی سال ۹۴ معادل ۱۱ میلیون و ۸۰۰ هزار نفر برآورد شده است که از این میزان ۴.۸ میلیون نفر در حال تحصیل و ۷ میلیون نفر نیز جمعیت فارغ التحصیل هستند. این گزارش می افزاید: از ۴ میلیون و 800هزار نفر که در حال تحصیل هستند حدود ۸۰۰ هزار نفر (۱۷درصد) ضمن تحصیل دارای فعالیت اقتصادی بوده و شاغل هستند.

از دیگر سو، در بین جمعیت ۷ میلیون نفری فارغ التحصیلان در سن کار، ۳.۷ میلیون نفر شاغل و ۹۰۰ هزار نفر بیکار هستند. ضمن اینکه ۲.۴ میلیون نفر از این جمعیت در جرگه جمعیت غیرفعال اقتصادی قرار دارند. بر اساس آمارهای منتشرشده از سوی مرکز آمار ایران، نرخ بیکاری کشور در پایان سال 94به 11درصد و جمعیت بیکاران به 2میلیون و 729هزار و 92نفر رسیده است که با در نظر گرفتن 900هزار نفری فارغ التحصیلان بیکار، نزدیک به 33درصد از بیکاران را فارغ التحصیلان تشکیل داده اند که با تعمیم شرایط به سال 95، سهم 33درصدی فارغ التحصیلان از جمعیت بیکار کشور همچنان محفوظ است.

 71 درصد فارغ التحصیلان غیرفعال را زنان تشکیل می دهند

بر اساس بررسی انجام شده توسط پژوهشکده آمار ایران، حدود ۳۴ درصد از افراد فارغ التحصیل عالی ازنظر اقتصادی غیرفعال هستند که از این تعداد ۷۱ درصد را زنان و ۲۹ درصد را مردان تشکیل می دهند. به عبارتی از جمعیت ۷ میلیون نفری فارغ التحصیلان عالی که از آمارگیری نیروی کار سال ۱۳۹۴ برآورد شده است حدود ۲.۴ میلیون نفر از نظر اقتصادی غیرفعال هستند که از این تعداد ۱.۷ میلیون نفر به زنان و ۷۰۰ هزار نفر به مردان اختصاص دارد.

بر این اساس در گروه زنان ۵۲ درصد از زنان، فارغ التحصیل دانشگاهی و در گروه مردان ۱۹ درصد از مردان، فارغ التحصیل دانشگاهی غیرفعال هستند که نشان می دهد تمایل زنان فارغ التحصیل برای ورود به بازار کار کمتر از مردان فارغ التحصیل است. از دیگر سو، ۳۲ درصد (معادل 750هزار نفر) از جمعیت فارغ التحصیلان دانشگاهی غیرفعال را افراد دارای مدرک کاردانی، ۶۲ درصد (معادل 1.5میلیون نفر) را افراد دارای مدرک کارشناسی و ۶ درصد (معادل 150هزار نفر) را افراد دارای مدرک کارشناسی ارشد و بالاتر تشکیل می دهند.

مقایسه جمعیت غیرفعال هر مدرک تحصیلی با تعداد کل افراد دارای آن مدرک نشان می دهد که سهم افراد غیرفعال اقتصادی که دارای مدرک کاردانی هستند از کل فارغ التحصیلان مدرک کاردانی ۴۲ درصد، سهم افراد غیرفعال اقتصادی که دارای مدرک کارشناسی هستند از کل فارغ التحصیلان مدرک کارشناسی ۳۴ درصد و سهم افراد غیرفعال اقتصادی که دارای مدرک کارشناسی ارشد و بالاتر هستند از کل فارغ التحصیلان مدرک کارشناسی ارشد و بالاتر ۱۹ درصد است.

 انباشت متقاضی بالقوه، پشت درهای بازار کار

پیش ازاین مسعود نیلی، مشاور اقتصادی رئیس جمهور گفته بود سونامی ورود متقاضیان به بازار کار که از پاییز 93اتفاق افتاد و منجر به ورود حدود یک میلیون نفر متقاضی شغل به بازار کار شد به این دلیل بوده است که در نیمه دوم دهه 80بخش قابل توجهی از نیروی کار به جای ورود به بازار، به ادامه تحصیل پرداخته اند و موج این افراد پس از فارغ التحصیلی، از سال 93به بازار رسیده است.

این در حالی است که بررسی های انجام شده از سوی پژوهشکده آمار ایران نشان می دهد که نسبت فارغ التحصیلان غیرفعال مقطع کاردانی از کل فارغ التحصیلان دانشگاهی دارای این مدرک بیشترین سهم را از جمعیت غیرفعال فارغ التحصیل دارد که علت آن تمایل افراد دارای مدرک تحصیلی پایین تر برای ادامه تحصیل است. با این حساب به نظر می رسد هنوز هم بخشی از نیروی کار فارغ التحصیل، ورود به بازار کار را به بهانه ادامه تحصیل به آینده موکول می کنند.