سپرده گذاران موسسه کاسپین همچنان در بلاتکلیفی و سردرگمی به سر می برند و این وضعیت آنها را بار دیگر در سال پیش رو به مقابل ساختمان لاجوردی بانک مرکزی در میرداماد کشانده است.
به گزارش «فرصت امروز»، این نخستین تجمع سپرده گذاران موسسه کاسپین در سال جدید نبود و در لحظات تحویل سال نیز تجمع محدودی از سوی سپرده گذاران این موسسه در مقابل ساختمان بانک مرکزی برگزار شد. این در حالی است که رئیس کل بانک مرکزی در آخرین اظهارنظر خود در هفته گذشته از انتقال دارایی ها و بدهی های 7 تعاونی از 8 تعاونی زیرمجموعه موسسه کاسپین به این موسسه خبر داده و گفته بود که کارهای تعاونی هشتم نیز در یکی دو ماه آینده انجام می شود، اما با این حال، سپرده گذاران موسسه کاسپین، توقع و انتظار بیشتری از بانک مرکزی دارند و نقش بیشتری را از مقام ناظر پولی کشور در رابطه با ۱۶ هزار میلیارد تومان سپرده ۲ میلیون و ۲۰۰ هزار نفر سپرده گذار در موسسه کاسپین و هشت تعاونی منحل شده آن می طلبند.
مجوز مشروط بانک مرکزی؟!
اگرچه سرمایه گذاری در موسسه های غیرمجاز همواره با ریسک بالایی همراه بوده و بانک مرکزی بارها نسبت به این امر هشدار داده است، اما شاید کمتر کسی تصور می کرد موسسه ای که در سال 94 مجوز بانک مرکزی را دریافت کرده نیز به سرنوشت موسسات غیرمجاز دچار شود.
این در حالی است که رئیس کل بانک مرکزی مجوز موسسه کاسپین را مجوز مشروطی دانسته که باعث سوء تفاهم برای سپرده گذاران این موسسه شده است: «مجوز موسسه اعتباری کاسپین مشروط بوده و تا زمان عدم انتقال دارایی ها و بدهی های هشت تعاونی زیرمجموعه، موسسه مذکور حق اخذ سپرده جدید نداشته و مردم از مشاهده مجوز کاسپین در سایت بانک مرکزی، دچار سوءتفاهم شده اند.» اما این سخن سیف به هیچ وجه سپرده گذاران موسسه کاسپین را قانع نکرد و آنها چندین و چند بار طی سال 95 مقابل مجلس شورای اسلامی، ساختمان بانک مرکزی و شعبه مرکزی موسسه کاسپین تجمع کردند تا صدای اعتراض و درماندگی شان را به گوش مسئولان برسانند. آنها اعتقاد دارند که بانک مرکزی اسفندماه سال 94 به موسسه کاسپین مجوز قطعی و غیرمشروط داده و همین اعلام رسمی مجوز از طریق سایت بانک مرکزی و قرار گرفتن نام موسسه به عنوان پنجمین موسسه مالی و اعتباری مجاز، موجب افتتاح صدها هزار سپرده جدید از سوی مردم در سراسر کشور نزد آن موسسه شده است.
داستان از کجا شروع شد
موسسه کاسپین اسفندماه سال 94 با تجمیع هشت تعاونی فرشتگان، الزهرا مشهد، حسنات اصفهان، دامداران و کشاورزان کرمانشاه، بدر توس مشهد، پیوند، امیر جلین گرگان و عام کشاورزان مازندران تشکیل شد و با دریافت مجوز از بانک مرکزی، مسئولیت حساب ها و تعهدات تمامی تعاونی های تشکیل دهنده خود را که باید منحل می شدند بر عهده گرفت.
اما چندی بعد دادستان تهران از بدهی تعاونی فرشتگان به عنوان یکی از زیرمجموعه های موسسه کاسپین و پیگیری های قضایی در رابطه با مدیران این تعاونی خبر داد و اعلام کرد که فرشتگان طی سال های اخیر حدود ۸هزار میلیارد تومان منابع جذب کرده و اکنون تا ۴هزار میلیارد تومان بدهی دارد. این خبر برای مشتریان فرشتگان و البته کاسپین تکان دهنده بود و با انتشار بیانیه ای از سوی موسسه کاسپین و همین طور بانک مرکزی همراه شد. موسسه کاسپین اعلام کرد که از تاریخ هفتم آذرماه 95 کلیه سپرده گذاران تعاونی اعتبار فرشتگان می توانند به هر یک از شعب که مایل هستند مراجعه و نسبت به انتقال سپرده های خود به کاسپین اقدام کرده و دفترچه های جدید مربوط به موسسه را دریافت کنند.
همچنین بانک مرکزی اعلام کرد که کاسپین دارای مجوز از بانک مرکزی بوده و با انحلال تعدادی از تعاونی ها از جمله فرشتگان تشکیل شده، بنابراین هیات مدیره این موسسه موظف است در چارچوب قوانین و مقررات، کلیه دارایی ها و بدهی های این تعاونی را به موسسه کاسپین انتقال داده و حافظ منافع سپرده گذاران باشد. کاسپین نیز این موضوع را پذیرفت و اعلام کرد که تمام اموال و دارایی های فرشتگان به موسسه اعتباری کاسپین منتقل می شود، بنابراین سپرده گذاران و مشتریان نگران نباشند.
با گذشت بیش از ۴۰ روز از ماجرا، اما سپرده گذاران فرشتگان و کاسپین بار دیگر مقابل دفتر مرکزی این موسسه در سعادت آباد تجمع کرده و اعتراض خود را در رابطه با مسیر پرفراز و نشیب و طولانی رسیدگی به شرایط خود مطرح کردند و گفتند که باوجود انحلال تعاونی فرشتگان به عنوان بزرگ ترین عضو مجموعه کاسپین و تشکیل هیأت تصفیه این تعاونی، تنها فعالیت های انجام شده محدود به تعویض تابلوهای شعب به نام کاسپین بوده است.
بانک مرکزی نیز در واکنش به تجمع دوباره، در اطلاعیه ای بار دیگر موضوع تعیین تکلیف سپرده گذاران کاسپین را به مدیران این موسسه گوشزد کرده و با اعلام چند شماره تماس برای پیگیری سپرده گذاران به آنها اطمینان خاطر داده که این موسسه دارای مجوز از بانک مرکزی بوده و مدیرعامل و اعضای هیات مدیره این موسسه موظفند اقدامات لازم را برای رضایت مشتریان انجام داده و به اطلاع عموم برسانند...
خدشه اعتماد عمومی به شبکه بانکی
اما همه این پیگیری ها از سوی بانک مرکزی در نهایت به اینجا رسیده است که سیف در آخرین اظهارنظرش در رابطه با موسسه کاسپین از انتقال دارایی ها و بدهی های 7 تعاونی از 8 تعاونی زیرمجموعه کاسپین خبر بدهد و بگوید که «با سرعت عملی که به کار گرفتیم در پایان سال ۹۵ مسئله ۷ تعاونی حل شد و مورد تعاونی هشتم نیز در یکی دو ماه آینده قابل حل است.» سیف همچنین جمعه شب در یک گفت وگوی کوتاه خبری با تاکید بر اینکه مردم فریب نرخ های بالای سود برخی بانک ها و موسسات اعتباری را نخورند، گفت: «بانک ها و موسساتی که سود بالاتری می دهند، نهادهای در حال ورشکستگی هستند که سود بیشتر می دهند تا زمان بخرند.» این اظهارنظر جالب سیف در حالی است که موسسه کاسپین نیز از جمله موسساتی بوده است که نرخ سود بالایی پرداخت می کرده و حال به چنین سرنوشتی دچار شده است.
با این همه، ماجرای موسسه اعتباری کاسپین درحالی به یک کلاف سردرگم تبدیل شده که به نظر می رسد هرچقدر سیاست های بانک مرکزی در قبال ساماندهی موسسات مالی غیرمجاز مانند موسسه میزان یا تعاونی اعتباری ثامن الحجج قابل دفاع بوده، عملکرد این نهاد در رابطه با موسسه مجاز کاسپین جای تردید و سوال ایجاد می کند. این در حالی است که وضعیت سپرده گذاران موسسه کاسپین در کنار شرایط اینک بحرانی بانک ها می تواند اعتماد عمومی نسبت به شبکه بانکی را خدشه دار کرده و نظام بانکی ایران را با چالشی اساسی روبه رو کند.
ارتباط با نویسنده: [email protected]