کرونا بدون توقف

«کووید-۱۹» اولین بیماری اپیدمیک تاریخ نیست، اما شیوع آن در سومین دهه از هزاره سوم میلادی و در عصر اینترنت و شبکه های اجتماعی، آن را به بی بدیل ترین بیماری واگیردار تاریخ تبدیل کرده است. «کرونا ویروس» حالا بیشتر از 50 کشور جهان را درگیر خود کرده و کشورها یکی پس از دیگری، آمار ابتلای شهروندان شان به ویروس کرونا را تایید می کنند. بسیاری از تحلیلگران و دولتمردان، این هفته را سخت ترین هفته شیوع کرونا می دانند. دکتر سعید نمکی، وزیر بهداشت نیز از هفته سخت کرونایی خبر داده و گفته در این هفته، پیک اصلی کرونا در راه است. سخنگوی وزارت بهداشت هم اعلام کرده که شیب نمودار ابتلا به کرونا در روزهای آینده کماکان صعودی خواهد بود.

نشریه «اکونومیست» نیز همین عقیده را دارد و در شماره این هفته خود به گسترش شیوع کرونا در کشورها و الزامات دولت ها برای مقابله با این ویروس مهلک پرداخته است. «اکونومیست» در این گزارش، عملکرد دولت چین در برخورد با کرونا را بررسی کرده و از درس هایی که از مدل چینی برخورد با کرونا می توان گرفت، سخن گفته است.

چین چگونه گسترش شیوع کرونا را مهار کرد؟

«اکونومیست» در سرمقاله خود نوشته است: «صداقت در بحث سلامت عمومی از امید ارزشمندتر است. در هفته گذشته مشخص شده که بیماری ویروسی موسوم به «کووید- ۱۹» که از ابتدای دسامبر به چین حمله کرد، قرار است در سراسر جهان شیوع یابد. بسیاری از دولت ها، این سیگنال را مخابره می کنند که قادر به مهار کرونا خواهند بود، اما به نظر می رسد آنها باید شهروندان را برای یک هجوم آماده کنند، زیرا کرونا در راه است!

مقامات کشورها باید در شرایطی به مبارزه علیه کرونا برخیزند که شناخت چندانی از این ویروس ندارند. یکی از تخمین ها پیش بینی می کند که بین ۲۵ تا ۷۰درصد از مردم کشورهای درگیر کرونا به این ویروس مبتلا خواهند شد. بررسی نمونه های چین نشان می دهد که حدود 80درصد از چینی ها، نشانه های خفیفی را تجربه می کنند، ۱۵درصد نیازمند درمان در بیمارستان هستند و ۵درصد دیگر نیز باید در بخش مراقبت های ویژه بستری شوند.»

به گفته اکونومیست، «کارشناسان معتقدند که ویروس کرونا می تواند ۵ تا ۱۰ برابر مرگبارتر از آنفلوآنزای فصلی باشد که در برخی از سال های گذشته با نرخ مرگ و میر 0.1درصد می توانست تنها در آمریکا ۶۰ هزار قربانی بگیرد. مدل سازی ها نشان می دهد که رشد اقتصادی جهان در ۱۲ ماه می تواند با کاهش ۲درصدی به یک درصد برسد. البته بروز چنین نتایجی تا حدود زیادی به عملکرد آتی دولت ها در برخورد با کرونا وابسته است که نمونه آن در چین رخ داد. استان هوبی به عنوان کانون شروع شیوع کرونا، جمعیت ۵۹ میلیون نفری دارد که ۶۵هزار نفر آن مبتلا به کرونا هستند و آمارها از نرخ مرگ و میر 2.9درصدی حکایت دارد. در مقابل اما در دیگر نقاط چین که جمعیت 1.3 میلیارد نفری ساکن است، تنها ۱۳ هزار مبتلا وجود دارد و نرخ مرگ و میر آن 0.4 درصد است.»

چند درس از تجربه چینی ها در برخورد با کرونا

مخفی کاری دولتمردان چین و ایران در اعلام واقعی آمار کرونا، ترجیع بند اغلب گزارش هایی است که در چند روز گذشته در رسانه های غربی منتشر شده و اکونومیست نیز در ادامه سرمقاله خود به آن اشاره کرده است: «اگرچه مخفی کاری مقامات چینی در رابطه با شیوع این ویروس موجب شد تا «کووید-19» جان بگیرد، اما پس از آن و حتی قبل از اینکه این ویروس به نحو چشمگیری از استان هوبی خارج شود، مقامات دولت مرکزی و محلی یکی از بی سابقه ترین و گسترده ترین قرنطینه ها در طول تاریخ را اجرایی کردند؛ به طوری که کارخانه ها بسته شدند، حمل و نقل عمومی متوقف شد و مردم موظف به ماندن در خانه شدند.

این سیاست دولت چین موجب افزایش آگاهی و تغییر رفتار مردم شد و بدون اتخاذ چنین سیاستی مطمئنا چین هم اینک می بایست میلیون ها نفر مبتلا و ده ها هزار قربانی می داشت. این عملکرد دولت چین باعث شد تا سازمان بهداشت جهانی در این هفته، خرسندی خود را از سیاست ها و اقدامات چینی ها در مهار کرونا ابراز کند. البته خرسندی سازمان بهداشت جهانی به این معنا نیست که مدل چینی ها می تواند برای نقاط دیگر جهان نیز موثر باشد، چراکه اجرای هر قرنطینه ای با هزینه های هنگفتی مواجه است، اما در حالی چین تلاش می کند به صورت تدریجی و با کاهش قرنطینه، اقتصاد خود را روی ریل رشد بازگرداند، که ممکن است موج دوم و قوی تر کرونا بار دیگر با چین برخورد کند. اگرچه کشورهای دیگر جهان شاید نتوانند مدل قرنطینه چینی را اجرا کنند، اما تجربه چینی ها نشان می دهد که جهان باید سه درس گفت وگو با مردم، کندسازی انتقال بیماری و آماده ساختن سیستم های حفظ سلامت برای افزایش تقاضا را در اولویت قرار دهد.»

اکونومیست، آماده سازی افکار عمومی را اقدامی مهم در برخورد با کرونا می داند و به عنوان نمونه به هشدار کشورها به شهروندان شان نسبت به شیوع «کووید-۱۹» اشاره می کند: «برای مثال، یکی از نمونه های مناسب از ارتباط با مردم، بیانیه یک مرکز کنترل بیماری در غرب در ۲۵ فوریه بود که از هشداری صریح و جدی نسبت به شیوع «کووید-۱۹» خبر می داد، اما وزارت بهداشت ایران در این زمینه ناموفق عمل کرده است و برای نمونه، معاون وزیر بهداشت ایران که خود مبتلا به کرونا بود، تلاش می کرد در یک نشست خبری، دولت را در کنترل وضعیت، موفق نشان دهد. حتی بهترین تلاش ها برای پوشاندن حقایق در این زمینه، یک گل به خودی است، چراکه موجب ترویج بی اعتمادی، شایعه و ترس در سطح جامعه می شود.»
از گفت وگو با مردم تا کندسازی انتقال بیماری

به اعتقاد اکونومیست، «بهترین زمان برای گفت وگو با مردم در این زمینه، پیش از آغاز شیوع بیماری است. اما درس دوم تجربه چینی ها، این است که دولت ها می توانند شیوع کرونا را کند کنند و با پایین کشاندن الگوی اپیدمی، جان شهروندان را حفظ کنند. در این زمینه می توان ابتلای برخی از موارد را تا زمستان آتی به تاخیر انداخت تا درمان های مناسبی برای آن در نظر گرفته شوند. زمانی که در یک کشور، موارد اندکی از ویروس کرونا دیده می شود، دولت ها می توانند تمام مسیرهای رفت و آمد افراد را بررسی کرده و کسانی را که با آنها برخورد داشته اند، قرنطینه کنند، اما دولت ها در مقیاس های گسترده باید به فکر قرنطینه شهر ها، تعطیلی کارخانه ها و مراکز عمومی و آموزشی نیز باشند.

درس سوم از تجربه چینی ها نیز آن است که سیستم های بهداشتی برای آینده آماده شوند. این موضوع شامل برنامه ریزی لجستیکی زمان بر و نیاز بیمارستان ها به البسه مخصوص، ماسک، دستکش، اکسیژن و دارو است. همچنین باید یک طرح کلی برای نحوه مهیا ساختن طبقات در قرنطینه «کووید-19» تهیه شود.

ارتباط با نویسنده: [email protected]