سامانه سنجش کیفیت اینترنت؛ راه گریزی برای اپراتورها

ارائه اینترنت پرسرعت در کشور ما همیشه با شکوه و شکایات مشترکان روبه‌رو بوده و به گفته وزیر ارتباطات بیشترین ثبت شکایت‌ها در ایام نوروز امسال مربوط به کندی سرعت و اختلال در اینترنت بوده است. این درحالی است که طی سال‌های گذشته قوانین زیادی برای نظارت بر سرویس‌های اینترنت پرسرعت درنظر گرفته شده و شرکت‌های ارائه‌دهنده اینترنت ملزم به اجرای آنها هستند. اخیرا هم سامانه 195 که زیر نظر وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات است راه‌اندازی شده و آماده رسیدگی به شکایات مردمی در حوزه ارتباطات است.

اما با همه این قوانین و نظارت‌ها مشترکان اینترنت پرسرعت کشور همچنان از سرویس‌های دریافتی خود گله‌مند هستند و معتقدند کیفیت پهنای باند دریافتی آنها کمتر از آن است که توسط شرکت‌های اینترنتی اعلام می‌شود. دوروز پیش نیز معاون نظارت و اعمال مقررات سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی از راه‌اندازی سامانه تجمیعی سنجش سرعت و کیفیت خدمات اینترنت در پایگاه اطلاع‌رسانی این سازمان خبر داد و گفت: «با توجه به اهمیت موضوع اندازه‌گیری و کنترل سرویس ارائه شده به مشترکان اینترنت پرسرعت، تمامی اپراتورهای WiMAX، PAP و شرکت مخابرات ایران ملزم شدند ابزارهای معتبر سنجش سرعت و کیفیت را روی پورتال خود نصب و راه‌اندازی کنند».

غلامرضا داداش‌زاده با اشاره به اینکه لینک تجمیعی دسترسی به این سامانه در سایت رگولاتوری ایجاد شده است، افزود: «کاربران اینترنت پرسرعت می‌توانند با استفاده از این ابزارها و انجام تست سرعت و کیفیت، ضمن اطمینان از وضعیت سرویس دریافتی خود، براساس تست‌های انجام شده در فرآیند نظارت و ارزیابی کیفیت اپراتورها مشارکت کنند». 

معاون نظارت و اعمال مقررات سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی تصریح کرد: «سامانه‌های سنجش سرعت و کیفیت اینترنت پرسرعت براساس ابلاغیه‌های رگولاتوری و با هدف احقاق حقوق مردم ایجاد شده است و مشترکان درصورت مشاهده عدم تطابق مشخصات سرویس خود با نتایج تست‌های انجام شده در سامانه مربوط به اپراتور خود می‌توانند با ذکر شماره پیگیری تست انجام شده، شکایت خود را در سامانه ۱۹۵ ثبت کنند تا موضوع از سوی رگولاتوری در سریع‌ترین زمان رسیدگی شود.» معاون نظارت و اعمال مقررات سازمان تنظیم مقررات در حالی خبر از راه‌اندازی سامانه تجمیع سنجش سرعت وکیفیت اینترنت می‌دهد که پیش از این سایت‌های داخلی و خارجی زیادی در این زمینه فعالیت داشته‌اند و کارشناسان معتقدند که اطلاعات ارائه شده توسط این سایت‌ها چندان دقیق نیستند.

فـــرامرز کــرمــانشـاهـی کارشناس ارتباطات و فناوری اطلاعات درباره سایت‌های تست سرعت اینترنت به «فرصت امروز» گفت: این خدمات سال‌های زیادی است که وجود دارند و علاوه بر آنها نرم‌افزار‌هایی نیز ارائه شده است که اطلاعاتی در زمینه سرعت و کیفیت پهنای باند در اختیار مشترکان می‌گذارند. وی با اشاره به اینکه اطلاعات ارائه شده توسط این سایت‌ها دقیق نیستند اظهار کرد: فاصله سرور مرکزی این سایت‌ها تا دستگاه مشترک عامل بسیار مهمی در سنجش سرعت اینترنت محسوب می‌شود و به همین خاطر نمی‌توان گفت که اطلاعات ارائه شده توسط این سایت‌ها دقیق هستند.

کرمانشاهی افزود: علاوه بر این بسیاری از این سایت‌ها از الگوریتم‌هایی در محاسبات خود استفاده می‌کنند که ارزش چندانی ندارند و خروجی آنها اطلاعات صحیحی نیست. این کارشناس اظهار کرد: با جست‌وجو در اینترنت مشاهده خواهید کرد که سایت‌های بسیاری در این زمینه فعالیت دارند که هرکدام از آنها خروجی متفاوتی دارند و این نشان‌دهنده آن است که نمی‌توان این خدمات را ملاکی برای سنجش کیفیت و سرعت اینترنت دانست.

مرتضی یزدی، کارشناس شبکه‌های رایانه‌ای درباره سامانه ایجاد شده توسط سازمان تنطیم مقررات به «فرصت امروز» گفت: طی دو روز گذشته اغلب لینک‌هایی که در این سامانه قرار دارند مختل شده‌اند و نمی‌توانند پاسخگوی کاربران باشند. وی افزود: با مراجعه به این سامانه نام 13 شرکت ارائه‌دهنده اینترنت پرسرعت نشان داده می‌شود که کاربر با کلیک روی هریک از آنها به سایتی که متعلق به آن شرکت است ارجاع داده می‌شود که به نظر من این شیوه سنجش سرعت چندان مطمئن نیست چون سایتی که قرار است سرعت پهنای باند را تست کند متعلق به خود اپراتور است و طبیعتا اطلاعات واقعی را در اختیار کاربران نمی‌گذارد.

یزدی با اشاره به اینکه این خدمات اعداد پیچیده‌ای را در اختیار کاربران می‌گذارند گفت: طراحی این سایت‌ها باید به‌گونه‌ای باشد تا کاربرانی که اطلاعات چندانی هم از دنیای فناوری ندارند بتوانند کیفیت سرویس خود را تست کنند اما متاسفانه بیشتر این خدمات طوری ارائه می‌شوند که کاربران کمتری از اطلاعات ارائه شده، سردر می‌آورند. وی درباره نرم‌افزار‌هایی که در این زمینه عرضه شده‌اند نیز اظهار کرد: این برنامه‌ها دو دسته هستند، یک دسته از آنها سرعت انتقال اطلاعات از سرور خاصی را بررسی می‌کنند که همانند سایت‌های فعال در این زمینه عمل می‌کنند و دسته دوم فقط سرعت نقل و انتقال دیتا از دستگاه کاربر را رصد می‌کند که این دسته را به هیج وجه نمی‌توان معتبر شمرد.