استفاده از انرژی بادی که یکی از اقسام انرژیهای تجدیدپذیر است، برخلاف تاکیدات قانونی و تحولات دنیای امروز، توسعه چندانی در کشور نداشته است. اگرچه وزارت نیرو برنامههای تشویقی برای استفاده از انرژی بادی تدوین کرده است اما سهم انرژی بادی در سبد کلی انرژی ایران نزدیک به صفر است. رییس انجمن انرژی بادی معتقد است که خواف معدن طلای انرژی بادی کشور است اما از این پتانسیل به نحو مناسبی استفاده نمیشود. سیدهاشم اورعی به «فرصتامروز» گفت: ضریب ظرفیت انرژی بادی در خواف حدود 51 درصد است، درحالیکه متوسط این ضریب در دنیا حدود 22 درصد به ثبت رسیده است. وی بر این باور است که تونل بادی خواف براساس طبقهبندیهای انجام شده در یک درصد کلاس خوب دنیا جای میگیرد اما از این پتانسیل استفاده نمیکنیم. رییس انجمن انرژی بادی بیان کرد: در خواف طی یک سال تغییرات جهت باد در منطقه حدود 15 درجه است. در نتیجه توربینهای بادی نیازی به چرخش برای قرار گرفتن در جهت باد ندارند و به این ترتیب راندمان در این منطقه افزایش مییابد.
تمدید قراردادها تکنولوژی توربینهای بادی را بهروز میکند
از سال 2007، 11 ژوئن هر سال با نام روز جهانی باد نامگذاری شده است. امسال همزمان با این رویداد، انجمن باد ایران «سومین کنفرانس انرژی بادی» را در وزارت نیرو برگزار کرد. در حاشیه این کنفرانس، رییس انجمن بادی در پاسخ به پرسش «فرصتامروز» درباره ظرفیت نصب شده انرژی بادی در ایران، گفت: حدود 110 مگاوات مزرعه بادی در کشور ایجاد شده که در مقایسه با 72 هزار مگاوات ظرفیت نیروگاهی نصب شده در کشور، نزدیک به صفر است. ضمن آنکه ظرفیت واقعی انرژی بادی در ایران بیش از 10 هزار مگاوات است.
وی بر این باور است که روند ایجاد نیروگاههای بادی در کشور رو به بهبود بوده و تا سه سال دیگر باید استانداردهای اتصال به شبکه (گرید کد) را برای مزارع بادی ایران تعریف کنیم. زیرا در حال حاضر به دلیل ناچیز بودن سهم انرژی بادی در سبد انرژی کشور، نیازی به وجود چنین استانداردی نبوده است. اورعی در پاسخ به انتقادات مطرح شده در زمینه به روز نبودن تجهیزات مزارع بادی و استفاده از تکنولوژیهای قدیمی در این صنعت، بیان کرد: درست است که شرکتهای ایرانی از تکنولوژی روز دنیا عقب ماندهاند اما اگر سرمایهگذاری در این بخش تقویت شود و همه شرکتهای فعال قراردادهای خود را تمدید کنند، بدون شک تکنولوژی روز به کشور وارد میشود.
بخشخصوصی مسئول ایجاد نیروگاه بادی
با وجود بیش از 10 هزار مگاوات ظرفیت برای استقرار مزارع بادی، فقط چهار مزرعه بادی بینالود، منجیل، کهک و خواف در ایران ایجاد شده است. حمید چیتچیان، وزیر نیرو در سخنان خود در همایش دیروز تأکید داشت که استفاده از انرژی بادی به دلیل تلاش جهان برای کاهش اثر گازهای گلخانهای، ضرورتی اقتصادی برای ایران است. زیرا بهزودی جرایم سنگینی برای تولیدکنندگان گازهای گلخانهای در نظر گرفته خواهد شد.
وی در جمع خبرنگاران در پاسخ به این پرسش که چرا به وعدههای خود درباره ایجاد سالانه 500 مگاوات ظرفیت جدید در بخش انرژی تجدیدپذیر عمل نکرده است، گفت: براساس قانون، ایجاد نیروگاه بادی به عهده بخشخصوصی است. وزیر نیرو افزود: در حال حاضر سرمایهگذاران برای دریافت وام از بانکها با مشکل مواجه هستند. باید برای ایجاد مزرعه بادی، مجوز زیستمحیطی دریافت کنند و منابع طبیعی زمین این مزارع را در اختیار آنها قرار دهد. در نتیجه ایجاد مزارع بادی نیاز به همکاری دستگاههای مختلف دارد
به اعتقاد وزیر نیرو با وجود تمام این تنگناها، قراردادهای متعددی در زمینه نیروگاههای بادی بین دولت و بخشخصوصی منعقد شده و این قراردادها در مراحل مختلف اجرایی است. وی اضافه کرد: حمایتهای دولت سبب شده که تعداد شرکتهای سازنده توربین بادی در ایران از یک شرکت به دو شرکت افزایش یابد. در گذشته فقط توربین 660 کیلوواتی در ایران ساخته میشد اما امروز با حمایت وزارت نیرو توربینهای دو و 5/2 مگاواتی نیز با استفاده از توان داخلی تولید میشود. چیتچیان بر این باور است که انتخاب رقم 460 تومان برای خرید هر کیلووات برق بادی منصفانه است، زیرا وزارت نیرو هر کیلووات برق را به مشترکان خانگی به قیمت 56 تومان عرضه میکند. ضمن آنکه خرید برق نیروگاههای تجدیدپذیر تا 20سال بهصورت تضمینی انجام میشود.
ایجاد تنوع در قیمت خرید برق تجدیدپذیر
فعالان بخش انرژی تجدیدپذیر تأثیرپذیری قیمت این برق از نفت را غیرمنصفانه میدانند. هوشنگ فلاحتیان، معاون وزیر نیرو در امور برق در حاشیه همایش دیروز در واکنش به این انتقادات گفت: بهای برق حاصل از انرژیهای تجدیدپذیر براساس میزان و نوع سوخت صرفهجویی شده، میزان جلوگیری از انتشار آلایندههای زیستمحیطی و نرخ تبدیل انرژی تعیین میشود. در نتیجه ممکن است بهای این برق از تغییر نرخ نفت، تأثیر بپذیرد. وی ادامه داد: برای اطمینان بخشخصوصی، در آینده نزدیک نرخ خرید تضمینی برق از انواع نیروگاههای تجدیدپذیر مثل بادی، خورشیدی، زباله سوز، لندفیل و... به تفکیک اعلام میشود تا سرمایهگذاران از بازگشت سرمایه خود مطمئن شوند.
علی مروی، رییس کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی نیز در جمع خبرنگاران تصویب و نهایی شدن «طرح حمایت از صنعت برق» و «قانون رفع موانع تولید» را زمینهساز رشد و شکوفایی برق تجدیدپذیر در ایران معرفی کرد. وی آمادگی مجلس را برای اصلاح قوانین، به منظور توسعه انرژیهای تجدیدپذیر در کشور اعلام کرد.