تا حباب نترکد، رکود ادامه دارد

بازار مسکن قطعا یک بازار وسیع و وابسته به سیاست‌های کلان سیاست‌گذارهاست. اوضاع و احوال حوزه مسکن در سال آینده و در وهله اول بستگی به سیاست‌های نقدینگی دولت دارد و تاثیرگذاری سیاست چاپ پول دولت را در این بازار بسیار مهم می‌دانم. عامل دوم تاثیر‌گذار در وضعیت بازار 94 مسکن در همان راستای سیاست‌های پولی دولت، میزان تسهیلات برای افزایش قدرت خرید است؛ اینکه میزان حداکثر وام پرداختی توسط شورای پول و اعتبار تا چه میزان تصویب شود، تاثیر قابل توجهی در میزان معاملات و تاریخ شروع خروج از رکود دارد و اما سومین عامل در همان چارچوب، نرخ تورم است که نقش این عامل در وضعیت بازار مسکن بسیار پررنگ خواهد بود.

اینکه عده‌ای مدعی هستند؛ سیاست‌های مسکنی وزارت راه و شهرسازی شفاف نیست و به همین دلیل دوره رکود طولانی شده و بازار در حالت انتظار قرار گرفته، استدلال و تحلیل اشتباهی است. بازار مسکن در سال‌های 82 تا 90 به‌خصوص در هشت سال گذشته به‌شدت حباب‌گونه و سرطانی وسعت پیدا کرد و گران شد و هجوم این سرمایه به این حوزه در این بازه زمانی باعث شده که در حال حاضر چیزی حدود 5/1 تا 2میلیون واحد مسکونی خالی در کشورمان وجود داشته باشد که این عدد، رقم بسیار بزرگی برای بازار مسکن کشورمان محسوب می‌شود.

ادامه این وضعیت باعث شده که بازار مسکن از حالت حفظ سرمایه مردم خارج شود. اگر به چند سال قبل برگردیم، می‌بینیم که وقتی تورم در دولت قبل شروع به رشد کرد، کالاها متناسب با رشد نرخ تورم گران شدند و هر کالایی که شروع به افزایش قیمت کرد دولت از طریق افزایش واردات، افزایش قیمت را در آن بازار سرکوب می‌کرد، اما تنها حوزه‌ای که دولت قدرت واردات در آن را نداشت، حوزه مسکن بود و به همین دلیل بازار مسکن در این هشت سال منفجر و به بازاری برای حفظ سرمایه‌های مردم از هجوم دولت تبدیل شد اما آنقدر این روند تکرار شد که در حال حاضر مسکن از حالت حفظ سرمایه مردم خارج شده و تا دو یا سه سال آینده هم تکان نخواهد خورد و این شرایط ادامه خواهد داشت و تا زمانی هم که این حباب به‌طور کامل از حوزه مسکن خارج نشود و مقدار واحدهای مسکونی خالی هم کاهش نیابد، اقبال به حوزه مسکن برنمی‌گردد و دیگر مانند گذشته مسکن بازار سرمایه‌ای به‌حساب نمی‌آید که البته مردم هم به خوبی متوجه این موضوع شده‌اند.

همان‌طور که گفتم، معتقدم بازار مسکن دارای حباب است و تا این حباب از بازار تخلیه نشود، نمی‌توان انتظار تغییراتی قابل توجه و محسوس در حوزه داشت. افزایش قیمت، آن‌هم به‌طور جهشی به هیچ‌وجه با این بازار در سال آینده رخ نمی‌دهد و قطعا افزایش قیمت مسکن در سال آینده کمتر از نرخ تورم خواهد بود و بنابراین حداکثر افزایش نرخ در بازار مسکن در کلانشهرها10 درصد پیش‌بینی می‌شود.

* اقتصاددان