جهان یک سوم غذایش را هدر می‌دهد

هدر رفتن غذا شاید برای دانشجوها که به صرفه‌جویی و محدودیت جیب‌شان برای هزینه کردن معروفند موضوع قابل اعتنایی نباشد. اغلب آنها خواه ناخواه خرید محدودی دارند و باید مراقب مصرف‌شان باشند. اما رشد جمعیت جهان و تغییرات آب و هوایی در آن، تهدیدهای تازه‌ای برای امنیت غذایی ایجاد کرده است و این موضوعی است که دانشجویان چندین کشور را به یک همایش در میلان کشاند. یک سوم تمام غذاهایی که در جهان برای انسان تولید شده سالانه هدر می‌رود یا دور ریخته می‌شود.

موضوعی که شاید در سوی دیگری از دنیا حیرت‌آور باشد؛ جایی که کودکان زیادی از گرسنگی می‌میرند یا دچار سوءتغذیه شدید می‌شوند. در همایشی که با همکاری دانشگاه باکانی برگزار شد، دانشجویان راه‌های تازه‌ای برای جلوگیری از هدر رفتن و دور ریخته شدن غذاها پیشنهاد کردند.

طرح‌هایی برای ماندگاری غذا

در همایش میلان سه تیم متشکل از 12 دانشجو از هشت کشور و 10 دانشگاه برنده شدند. آنها گروه‌هایی بودند که توانستند موضوع را از جوانب مختلف بررسی کنند و داورها یعنی نمایندگان سازمان ملل، کمیسیون اروپایی، مرکز غذا در باریلا و دانشگاه باکانی آنها را تایید کردند. یکی از گروه‌ها موضوع را از زاویه عرضه بررسی کرده بود و طرحش هم ساده بود؛ کولری برای انتقال موز. تکنولوژی ساده‌ای که می‌تواند در کشورهای در حال توسعه‌ای مثل کنیا به کار بیاید و از اتلاف غذا جلوگیری کند. جولیا مارزتی 23‌ساله دانشجوی ایتالیایی از دانشگاه آبردین که با این اختراع از مدرک مهندسی شیمی‌اش به خوبی استفاده کرده بود می‌گوید: «من غذای زیادی هدر می‌دهم. نه به عمد، اما مثلا ممکن است چیزی بخرید، بعد دوستان‌تان دعوت‌تان کنند و مجبور شوید غذایی را که خریدید دور بریزید.»

تکنولوژی به کمک می‌آید

یک گروه برنده دیگر در این همایش FoodAid را طراحی کرده بود؛ اپلیکیشنی برای برنامه‌ریزی غذایی که مثل یک لیست خرید عمل می‌کند و به کاربرش هشدار می‌دهد که تاریخ انقضای کدام خوراکی‌ها نزدیک است. دوروتا کریزینسکا 20ساله عضو این تیم اهل لهستان است و به تازگی تحصیل در رشته مدیریت را در دانشگاه باکانی تمام کرده. او می‌گوید: «برنامه‌ریزی جلوتر به دانشجویان کمک می‌کند موقع خرید غذا پول‌شان را پس‌انداز کنند. هم به خرید کمتر کمک می‌کند و هم به استفاده از هر چیزی که خریده‌اند.»
این دانشجو در وبلاگ خودش درباره حفظ مواد ‌غذایی که ته یخچال مانده و ممکن است فاسد شوند آموزش می‌دهد تا مخاطبانش یاد بگیرند چطور آنها را به سوپ، مربا و نان فانتزی تبدیل کنند و از هدر رفتن‌شان جلوگیری کنند.

حالا هوشیارتریم...

چنین رقابتی بسیاری را تشویق می‌کند که به تغییر رفتارهای غلط فکر کنند. فرانچسکو آمبروز 20‌ساله دانشجوی کسب‌و‌کار می‌گوید: «من تا قبل از این، چندان متوجه مقدار اتلاف غذاها نبودم. همیشه سعی می‌کنم به میزان لازم غذا درست کنم، اما اهمیتی به عادت‌های دیگران نمی‌دادم. حالا تلاش می‌کنم کمتر مواد‌غذایی را دور بریزم.» تیم آنها با طراحی یک کمپین برای تشویق مردم به پذیرفتن میوه‌های بدفرم در مقایسه آن با جراحی پلاستیک برنده شد.

آنها تلاش کردند نشان دهند آنچه اهمیت دارد خاصیت و داشته‌های داخل یک میوه است نه آنچه از پوسته بیرونی آن می‌بینید؛ همان‌طور که ارزش آدم‌ها به داشته‌های درونی‌شان است نه به پوستی که دیده می‌شود. جولیا اسکاماکا 19‌ساله که اقتصاد بین‌الملل خوانده و عضوی از تیم برنده اپلیکیشن‌ها بوده، می‌گوید در رفتارش در قبال غذا بازنگری کرده است: «حالا با هوشیاری بیشتری درباره چیزهایی که می‌خرم و چیزهایی که دور می‌ریزم تصمیم می‌گیرم.» علاوه بر این، او تلاش می‌کند از این پس بیشتر به سراغ خرید مواد ‌غذایی‌ برود که بسته‌هایشان قابل بازیافت است، مثل آب‌های معدنی که داخل بطری‌های نامرئی هستند و همین‌طور تلاش می‌کند آشپزخانه‌اش را منظم نگه دارد و حواسش به تاریخ‌های انقضا باشد تا ناچار نشود چیزی را دور بریزد.

چرا اهمیت دارد؟

اگرچه همه این کارها و دقت کردن به نحوه مصرف غذا دشوار به نظر می‌رسد، اما دانشجویان با این کار تلاش دارند بگویند اتلاف غذا چقدر مهم است و در نهایت همه ما را تحت تاثیر قرار می‌دهد. جمعیت جهان در سال 2011 به 7‌میلیارد رسید و تا 2100 ممکن است به 11میلیارد هم برسد. منابع زمین هم روز به روز کاهش پیدا می‌کند؛ شرایطی که فراهم کردن غذا برای این همه آدم را دشوار می‌کند. یکی از دانشجویان معتقد است: «شاید ما نخستین نسلی هستیم که با این همه بی‌توجهی درباره تولیدات‌مان رو به رو هستیم. جوان‌ها باید از نسل‌های قبلی یاد بگیرند که کمتر خرید کنند و این قدر غذا هدر ندهند.»

روش‌هایی برای رسیدن به مقصد استفاده از حس‌هایتان برای اینکه بفهمید غذایی هنوز برای خوردن سالم است- به جای اینکه بیش از حد به تاریخ‌های درج شده درباره بهترین زمان مصرف محصول دقت کنید- یکی از آسان‌ترین راه‌های پیشنهاد شده برای حفظ مواد‌غذایی بود. 

براساس پیشنهادهای مطرح شده، خرید روزمره هم کمک می‌کند مصرف‌ را مدیریت کنید. وقتی هر روز به اندازه مصرف همان روز خرید می‌کنید، می‌دانید آن را نیاز دارید و اگر زندگی دانشجویی داشته باشید این موضوع باز هم مهم‌تر می‌شود و از جنبه مالی هم اهمیت پیدا می‌کند. تغییر رژیم غذایی با تغییر محل زندگی و تحصیل و هماهنگ شدن با مواد‌غذایی موجود در منطقه هم می‌تواند نقش مهمی در کاهش زمین‌های زیرکشت و مورد استفاده برای تولید غذا داشته باشد. بعضی از اپلیکیشن‌های رایگان مثل Menu Planner، MealBoard و Love Food Hate Waste’s هم کمک می‌کنند یاد بگیرید چطور از موزهای سیاه شده و گوجه‌های پلاسیده غذای خوشمزه بسازید و هر چیزی را تبدیل به یک محصول خوشمزه‌تر کنید.