انتظار نزول شاخص کل

در هفته معاملاتی گذشته، شاخص کل بازار بورس اوراق بهادار تهران با بیش از 180 واحد نزول به نیمه‌های کانال 62000 واحد رسید. با به صدا در آمدن زنگ آغاز معاملات در نخستین جلسه کاری این هفته، شاخص کل نزولی شده و تا پایان جلسه حدودا 100 واحد از ارتفاع خود را از دست داد. پس از آن شاخص کل برای دو روز نوسانی شده و رشدی چند واحدی را تجربه کرد. روز سه‌شنبه که آخرین روز کاری هفته نیز بود، شاخص کل بار دیگر نزولی شده و تا پایان جلسه نزولی در حدود 100 واحد را تجربه کرد.

بدین ترتیب، شاخص کل بازار بورس در پایان این هفته به رقم 62550 واحد رسید. نزول‌های هفته اخیر بازار تکان‌دهنده نبودند اما بیدار‌کننده بودند؛ به عبارت ساده‌تر، بازار در شرایط شکننده‌ای به سر می‌برد و این نزول‌ها نشانه خوبی از این موضوع هستند. ارزش کل معاملات در این هفته در رقم میانه 100 میلیارد تومان شروع به نوسان کرده و در سومین روز کاری این هفته به رقم 166 میلیارد تومان رسید. در روز کاری پایانی این هفته، ارزش کل معاملات نزولی محسوس را تجربه کرده و به رقم 70 میلیارد تومان رسید.

این کاهش و همچنین کاهش ارزش میانگین هر معامله می‌تواند نشانه‌ای دیگر از ضعف بازار باشد. قدرت گرفتن دلار آمریکا در برابر سایر ارزها، ضعفی نسبی را به نفت و طلای جهانی نیز القا کرده و تأثیر منفی نسبتا محسوسی بر این دو کالای اساسی اعمال کرد. با آرام گرفتن تغییرات دلار می‌توان انتظار داشت، روند تغییرات این ارز در برابر پول اروپایی در خلاف روند سابق قرار گرفته و به اصلاح بپردازد. به کلامی دیگر، انتظار می‌رود روند افزایشی ارزش دلار در برابر سایر ارزها برای مدتی متوقف شود.

این مهم می‌تواند به نفت و طلای جهانی نیز اجازه صعود بدهد. قیمت طلا در بازارهای جهانی با بیش از 10 کاهش در دو ماه گذشته به رقم 1062 دلار برای هر اونس رسیده است. این شرایط برای نفت حتی بدتر بوده است. در مدت زمانی مشابه، قیمت هر بشکه نفت کرود ایالات متحده با 20 درصد کاهش به رقم 41.73 دلار برای هر بشکه رسیده است. بدین ترتیب، در صورت مشاهده کاهش قدرت شاخص دلار می‌توان انتظار داشت نفت و طلا در بازارهای جهانی با افزایش قیمت مواجه شوند.

اما مسئله نفت به اینجا ختم نمی‌شود؛ خرید نفت داعش توسط ترکیه، تقاضای بین‌المللی را کاهش داده است و همان‌طور که در 50 سال اخیر ثابت شده است، نفت نسبت به کاهش و افزایش عرضه و تقاضا بسیار حساس است. این معاملات بزهکارانه نیز از عوامل دیگری است که بر پایین بودن قیمت نفت تأثیر گذاشته است. اما باید توجه داشته باشیم با افشاگری‌های اخیر در مورد این معاملات، دولت ترکیه به‌زودی نسبت به خرید نفت مجاز اقدام خواهد کرد تا پاکی و مصونیت خود را نسبت به این افتراها ثابت کند.

این تقاضا می‌تواند حلقه مفقوده از زنجیره رشد قیمت نفت در بازارهای جهانی باشد.باید توجه داشته باشیم قیمت کنونی نفت، به نفع هیچ‌کدام از کشورهای تولید‌کننده نیست اما سیاست‌های بلند‌مدت ابرقدرت‌ها همواره نسبت به شرایط کنونی خودشان نیز برتری داشته است. این بدان معناست که هیچ صعودی در قیمت نفت برخلاف میل ایالات متحده به وقوع نخواهد پیوست و اتفاقات 2008 تکرار نخواهد شد.

با توجه به نفت محور بودن اقتصاد کشورمان، نمی‌توان انتظار خاصی را در هفته آینده از بازار سرمایه تعریف کنیم. حداقل قیمت موردنظر بازار سرمایه داخلی در مورد نفت 50 دلار برای هر بشکه است. به عبارت دیگر، در صورت افزایش قیمت هر بشکه نفت به 50 دلار، بازار سرمایه داخلی می‌تواند از خواب زمستانی خود بیدار شود؛ در غیر‌این صورت باید به دنبال محرک دیگری باشیم.

با در نظر داشتن این موضوعات انتظار می‌رود همزمان با گشایش معاملات در این هفته کاری، شاخص کل نزولی شده و دو روز نخست این هفته را با این شرایط سپری کند.پس از آن می‌توان انتظار داشت شرایط نوسانی به بازار برگردد و شاخص کل سایر روزهای کاری این هفته را بدون تغییری خاص پشت سر بگذارد.

کارشناس و تحلیلگر بازار سرمایه